De unieke geschiedenis van het Tongerse begijnhof heeft ertoe geleid dat een groot deel van de panden in privébezit terechtgekomen is. Kenmerkend voor deze versnippering is het gevarieerd heterogeen straatbeeld zoals we dat vandaag kennen. Om die reden is er een beheersplan opgesteld dat als leidraad dient voor een homogeen en consequent beheer van zowel het openbaar domein als de individuele panden.
Werken aan je begijnhofpand
Wens je graag werken uit te voeren aan jouw begijnhofwoning? Dan is het beheersplan het kader waarbinnen het Vlaams Agentschap Onroerend Erfgoed de aangevraagde werken zal beoordelen en jou zal adviseren. Daarnaast kan je met behulp van het beheersplan ook beroep doen op een erfgoedpremie.
Voorbereiding dossier
Voor je een dossier indient om een vergunning of toelating aan te vragen voor werken aan beschermd erfgoed, is het aangeraden om met het Agentschap Onroerend Erfgoed of de dienst monumentenzorg Tongeren-Borgloon in vooroverleg te gaan om de geplande werken te bespreken. Meer info over het belang van een vooroverleg vind je hier.
Omgevingsvergunning, toelating of melding?
- Omgevingsvergunning: nodig wanneer de regelgeving van Ruimtelijke Ordening, Bos en Natuur of Milieu je dat vraagt. Doorgaans is dit nodig voor structurele werken aan beschermde monumenten en stadsgezichten. De aanvraag gebeurt via de dienst omgeving. De omgevingsvergunning omvat overigens reeds de toelating en de melding.
- Toelating: nodig voor toelatingsplichtige werken aan beschermde monumenten. De werken waarvoor een toelating nodig is, zijn te vinden in artikel 6.2.3. (generiek), artikel 6.2.4. (specifiek voor beschermde monumenten) en artikel 6.2.8. (specifieke werken interieurs van beschermde monumenten) uit het Onroerenderfgoedbesluit. De aanvraag verloopt via het Agentschap Onroerend Erfgoed.
- Melding: nodig voor toelatingsplichtige werken aan eigendommen die deel uitmaken van het beschermde stadsgezicht 'Begijnhof Sint-Catharina'. De werken waarvoor een toelating nodig is, zijn te vinden in artikel 6.2.3. (generiek), artikel 6.2.5. (specifiek voor stads- en dorpsgezichten) en artikel 6.2.13. (aanvullend) uit het Onroerenderfgoedbesluit. Vul het meldingsformulier in en bezorg deze aan de stad.
Het beheersplan vermeldt overigens welke werken vrijgesteld zijn van een toelating of melding.
Erfgoedpremie
Via het Agentschap Onroerend Erfgoed kan je een premieaanvraag indienen voor werken aan beschermde monumenten. Deze premie dekt 40% van de geraamde kosten, met een maximum van 250.000,00 euro. Meer info vind je hier.
Dankzij het beheersplan kan er ook voor volgende zaken een erfgoedpremie aangevraagd worden:
- Werken aan exterieurs van eigendommen in het beschermd stadsgezicht 'Begijnhof Sint-Catharina'.
- Werken aan interieurs van beschermde monumenten gelegen in een als UNESCO-werelderfgoed erkende zone. Het interieur van het monument dient hiervoor echter wel opgenomen te zijn in de individuele fiches van het beheersplan. Eigenaars van monumenten die hun interieur nog niet hebben laten opnemen, kunnen dit in een latere fase laten doen door wijziging van het beheersplan.
- Een aanvullende erfgoedpremie van 10% voor goed onderhoud. Dit gebeurt aan de hand van een onderhoudslogboek.
- Een verhoogde erfgoedpremie van 60% voor werken aan erfgoed dat in het beheersplan is aangeduid als ZEN-erfgoed (Zonder Economisch Nut); overzicht van ZEN-erfgoed op p.64 van het beheersplan.
Monumentenwacht
Het is aanbevolen om als eigenaar lid te worden bij Monumentenwacht Limburg. Via regelmatige inspecties van je bouwkundig erfgoed adviseren en ondersteunen zij jou graag bij het beheer en onderhoud van jouw begijnhofpand.
Als particuliere eigenaar kan je je vanaf nu ook via het collectief lidmaatschap van de stad aansluiten bij Monumentenwacht Limburg zonder hiervoor jaarlijks lidgeld te moeten betalen. Meer info vind je hier.
